Evolutie van voortbewegingsgedrag

Typerend voor het evolutieproces is dat er wordt voortgebouwd op eerdere ontwikkelingsfasen. Onze armen en benen zijn bijvoorbeeld duidelijk ontwikkeld uit de voor- en achterpoten van de gewervelden die miljoenen jaren geleden voor het eerst aan land kwamen. Een ander voorbeeld is de buis van Eustachius, die is voortgekomen uit de kieuwbogen van onze visachtige voorouders (de buis van Eustachius verbindt het middenoor met de keelholte).

Ook bij de evolutie van ons voortbewegingsgedrag is er voortgebouwd op eerdere ontwikkelingsfasen. Zoals is gezegd, stammen wij af van gewervelde dieren die zich lang geleden voor het eerst aan land waagden. De ontwikkelingsweg verliep hierna van viervoeters via boombewoners naar rechtoplopende tweevoeters. Er zijn dus feitelijk drie hoofdfasen te onderscheiden in de evolutie van ons voortbewegingsgedrag. Elke fase heeft zo zijn sporen achter gelaten.

Naar mijn mening is het hier genoemde evolutionaire perspectief op het menselijke voortbewegingsgedrag relevant voor iedereen die zich op de één of andere manier met het menselijk bewegen bezighoudt.


Geraadpleegde literatuur:

Bult, P., Biologie van het spel en de beweging van de mens. Haarlem, 1982.

Movement Notation

Onlangs las ik over de Eshkol-Wachmann Movement Notation (EWMN). Dit is een notatiesysteem om bewegingen op papier vast te leggen, net zoals met notenschrift een muziekstuk genoteerd kan worden. EWMN is enkele tientallen jaren geleden ontwikkeld door de Israëlische choreografe Noa Eshkol en de architect Abram Wachmann. Het mooie van EWMN is dat het zich niet beperkt tot de bewegingen van het menselijk lichaam. Het kan in principe gebruikt worden voor elk bewegend lichaam, dus ook voor het beschrijven van de bewegingen van dieren en robots. EWMN kent dan ook vele toepassingen, het wordt gebruikt voor choreografie, antropologisch onderzoek (studie van bijvoorbeeld volksdansen), martial-arts en gedragsonderzoek bij dieren. Een heel interessante toepassing is het analyseren van bewegingspatronen van jonge kinderen. Het gaat dan om het opsporen van afwijkende bewegingspatronen die duiden op bepaalde ontwikkelingsstoornissen. Hierdoor moet het bijvoorbeeld mogelijk zijn al in een heel vroeg stadium autisme te diagnosticeren (autistische kinderen schijnen zich motorisch namelijk anders te ontwikkelen dan normale kinderen).

Voor mij zou een notatiesysteem voor bewegingen een uitkomst zijn, bijvoorbeeld om yogaoefeningen en salsadansfiguren vast te leggen. Het is mij helaas nog niet gelukt om een goede handleiding voor het gebruik van EWMN te pakken te krijgen. Wel heb ik in de bibliotheek een boek gevonden waarin een ander notatiesysteem wordt uitgelegd: de Benesh Movement Notation. Volgens mij is dit systeem ook goed bruikbaar. Ik denk dat het misschien zelfs wel makkelijker toepasbaar is dan het behoorlijk wiskundig aandoende EWMN. Al neemt dit niet weg dat ik graag meer zou willen leren over EWMN.

Opzoektabel voor uitvinders

De Russische ingenieur Genrich Altshuller was door zijn werk als patentambtenaar in de gelegenheid vele duizenden uitvindingen te bestuderen. Hij kwam hierdoor tot het besef dat elk technisch probleem feitelijk berust op een tegenstrijdigheid tussen 2 eisen. Altshuller werkte dit inzicht verder uit door een oplossingen-opzoeksysteem te bedenken voor uitvinders. Hij noemde zijn systeem TRIZ (Teorija Reshenija Izobretelskich Zadatsj, oftewel Theorie voor de Oplossing van Uitvindproblemen). TRIZ is gebaseerd op 40 oplossingsprincipes. Voorbeelden hiervan zijn: samenvoegen, voorafgaande tegenactie, thermische uitzetting en terugkoppeling. Wie dus een technisch probleem heeft, kan met behulp van TRIZ een geschikte oplossing zoeken.

Natuurlijk is het niet zo dat uitvinden een fluitje van een cent wordt als je TRIZ gebruikt. De oplossingsprincipes zijn eigenlijk slechts hele globale concepten. Om van een oplossingsprincipe tot een concrete oplossing te komen blijven technisch inzicht en vakkennis noodzakelijk. En natuurlijk ook optimisme en doorzettingsvermogen als het allemaal niet in één keer wil lukken.


Geraadpleegde literatuur:

Bruno vanWayenburg, 'Eureka volgens het boekje', Intermediair 2 september 2010
(klik hier om het artikel online te lezen)


Weblinks:

http://www.nieuweproductenbedenken.nl/default.asp?pid=840

http://www.mazur.net/triz/

Dias Latinos Amersfoort

Al een aantal jaren wordt er in Amersfoort het festival Dias Latinos georganiseerd. Het stadscentrum van Amersfoort staat dan een heel weekend lang in het teken van de Zuid-Amerikaanse/Caribische cultuur en muziek.

Dit jaar ging ik er heen en ik moet zeggen: het was in één woord grandioos! Er waren livebands en er werd salsa, bachata en merengue op straat en op speciaal daarvoor opgebouwde podia gedanst. Natuurlijk waren er ook demo's, waarvan sommige bijzonder spectaculair waren.

Tot nu toe heb ik alleen op dansvloeren salsa gedanst, het was dus voor het eerst dat ik gewoon op straat danste. Ik moest in het begin wel even wennen aan de wat stroevere ondergrond, maar eenmaal gewend, ging het dansen op straat best goed. Al was het wel zo prettig dat er ook een podium was waar je op kon dansen(is wat gladder dan straatstenen). Ik heb in ieder geval tot in de kleine uurtjes staan dansen.

Achteraf zat ik te denken wat het festival nou zo bijzonder leuk maakte. Volgens mij zat het 'm in de feestelijke en relaxte sfeer die er heerste, en in de leuke interactie tussen optredende artiesten en het publiek. Uiteraard zat het weer (op zaterdag) ook mee.

Het was in ieder geval wat mij betreft zeer geslaagd en als het even kan, ga ik volgend jaar weer.

Meer info over Dias Latinos is te vinden op:
www.diaslatinos.nl

Hieronder staan een aantal YouTube video's van Dias Latinos, dan kun je een beetje een indruk krijgen van dit evenement!

Yin Yang studie

Volgens de Chinese filosofie was er eerst één groot Niets. Op een gegeven moment ontstond er uit dit Niets één groot Alles. Het Alles kwam in beweging en verdeelde zich in twee tegendelen: yin en yang. Uit het samenspel van yin en yang ontstond vervolgens alles wat er bestaat.

Ik geloof dat dit beeld klopt, hoewel het waarschijnlijk niet mogelijk is om volledig te begrijpen hoe alles precies is ontstaan.

Het samenspel van yin en yang is een fundamenteel principe, omdat het hele universum erop is gebaseerd. Daarom is het om belangrijk om de dynamiek van yin en yang goed te bestuderen. Het komt werkelijk overal in terug: intermenselijk contact, muziek, kunst, dans, martial arts, techniek en noem maar op.

In alles wat je doet moet je op zoek gaan naar een harmonieus samenspel van yin en yang. Dat is volgens mij het geheim van gezondheid, vreugde en (innerlijke) vrede.

Naast deze blog, houd ik ook een blog specifiek over yoga en levensbeschouwing bij. Hierop wil ik vaker over yin en yang schrijven. Deze blog is te vinden op:

arjansyogablog.blogspot.com

Lees op het yogablog bijvoorbeeld eens de post van 11 augustus 2010: Yin & Yang en de post van 14 augustus: Yin & Yang op de fiets.

Systema

In vele landen heeft men een vechtkunst ontwikkeld. Zo heeft Japan het bekende karate en jiu jitsu, Indonesië pencak silat en Brazilië capoeira. In Rusland is de vechtkunst systema ontstaan. Tot vandaag had ik er nog nooit van gehoord.

Het blijkt dat het met deze vechtkunst mogelijk is om de tegenstander te laten vallen terwijl je hem nauwelijks aanraakt. Zover ik begrepen heb, berust dit op psychologische effecten. Het lijkt mij een zeer effectieve vechtkunst en ik zou er graag meer over willen leren!

Klik hier om een Wikipedia-artikel over systema te lezen.

Hieronder kun je een YouTube video bekijken om een indruk te krijgen van deze intrigerende vechtkunst.

The home of Charles Darwin

Afgelopen week was ik in de gelegenheid Down House in Engeland te bezoeken. Dit is het huis waar Charles Darwin een groot deel van zijn leven gewoond en gewerkt heeft.

Ik hou er niet zo van om met iemand te dwepen, maar ik moet zeggen dat Darwin een idool van mij is. Voor mij was het een heel speciale belevenis om in de kamer te staan waar dit genie het baanbrekende boek De oorsprong der soorten heeft geschreven. Toen dit boek in 1859 gepubliceerd werd, heeft het de gemoederen flink bezig gehouden. En hoewel de evolutietheorie van Darwin nu algemeen geaccepteerd is binnen de wetenschap, zijn er nog steeds (met name in de V.S.) veel mensen die er grote moeite mee hebben. Ik heb het boek ooit gelezen en ik raakte daarbij zeer onder de indruk van de zorgvuldigheid waarmee Darwin zijn theorie onderbouwd heeft.

Wat ik mooi vond aan het bezoek aan Down House, is dat je een goede indruk krijgt van hoe Darwin als persoon was. Hij en zijn vrouw schijnen werkelijk bijzonder sympathieke mensen te zijn geweest. Ze gingen liefdevol en ontspannen met hun kinderen om en ze waren naar hun personeel toe zeer beleefd en attent.

Als je een keer in zuid-oost Engeland bent, zou ik zeker eens een bezoek brengen aan Down House.

Ontbijtkoek

De afgelopen week was ik op vakantie in het buitenland. Het is helemaal niet erg - om ook qua eten - af te wijken van het vertrouwde. Maar wat ik wel altijd écht mis in het buitenland is ontbijtkoek. Blijkbaar is er buiten Nederland niets te verkrijgen wat er ook maar enigszins in de buurt komt. Daarom ga ik toch eens kijken of ik het zelf kan maken. Volgens mij zijn de ingrediënten overal te verkrijgen en verder heb je uiteraard een oven nodig. In ieder geval, als het goed zelf te maken is, dan is het misschien niet meer perse nodig om het buiten ontbijtkoek te moeten stellen.

Als het me lukt om een beetje behoorlijke ontbijtkoek te bakken, dan zal ik daarvan verslag doen op deze blog.

Omgaan met boosheid

In de Trouw van vandaag staat een heel goed artikel over boosheid. In het artikel komt therapeute Riekje Boswijk-Hummel aan het woord. Zij is de auteur van het pas verschenen boek ’Boos - boosheid erkennen, begrijpen, loslaten’. Boswijk meent dat het een misvatting is te denken dat een ruzie de lucht klaart en dat boosheid uiten oplucht. Zij stelt dat er niets goeds voortvloeit uit ruzie maken en je boosheid eruit gooien. Integendeel, het richt alleen maar schade aan. Uiteraard stelt Boswijk niet voor dat je je boosheid voortaan maar moet onderdrukken en dat je alles maar met de mantel der liefde moet bedekken. Wat zij propageert is een meer constructieve manier om met je boosheid om te gaan.

In haar aanpak gaat het erom dat als je boos bent, je eerst een time-out neemt en jezelf afvraagt wat je nu zo boos maakt. Probeer er achter te komen wat de onderliggende pijn is. Zodoende kun je proberen de boosheid los te laten. Je doel hoef je natuurlijk niet los te laten, maar als je niet meer wordt beheerst door boosheid, ben je in staat je belangen in alle rust - en zonder schade aan te richten - te behartigen.

Heel mooi zijn de volgende passages in het artikel waarin Boswijk het volgende over haar benadering zegt:
„Wat mijn benadering anders, misschien ’boeddhistisch’ maakt, is dat ik veel nadruk leg op de onderlinge afhankelijkheid van mensen. Je kunt heel hard staan schreeuwen wat jij allemaal wilt en waar jij recht op hebt, en dan kun je je heel krachtig voelen, maar je bent en blijft afhankelijk van de ander. Die moet immers willen toegeven en zeggen: ’Oké, ik begrijp je’. Of: ’Oké, dat doe ik voor je’. Het is belangrijk je te realiseren: ik kan wel iets willen, maar het is niet vanzelfsprekend dat die ander daarin meegaat.”

„Het gaat mij bovenal om goed kunnen samenleven. Want als je denkt in termen van winnen en verliezen, als je er op uit bent discussies of ruzies te ’winnen’, dan verlies je op den duur toch – omdat je de ander verliest.”

Toevallig kwam dit onderwerp gisteren tijdens de yogales ook ter sprake. Mijn yogaleraar leest aan het begin van de les altijd een tekst ter overweging voor. De strekking ervan was eigenlijk hetzelfde als die van het artikel.


_________________________________________

Eveline Brandt, 'Een woede-aanval lucht nooit op' Trouw 26 juni 2010

Fiets van bamboe

'Neem de fiets, dan vervuil je niets' is een slogan waarmee het gebruik van de fiets wordt gepromoot. Hoewel het zonneklaar is dat fietsen veel minder belastend voor het milieu is dan autorijden, is het ook weer niet zo dat de fiets totaal niet vervuilend is. Voor de productie ervan moeten immers grondstoffen gewonnen worden en dat is geen geringe belasting voor het milieu.

Vanmorgen las ik in het dagblad Trouw dat er een bedrijf is dat fietsframes van bamboe maakt. Dit als duurzamer alternatief voor frames van staal, aluminium en koolstofvezel. Helaas zijn de bamboefietsen nogal duur: volgens het artikel uit de Trouw moet je er ruim 3500 euro voor neertellen.

De Technische Universiteit van Berlijn houdt zich ook met bamboefietsen bezig. De bouwtekeningen daarvan zijn kosteloos via hun website op te vragen. Of je per saldo goedkoper uit bent als je een bamboeframe zelf maakt, weet ik niet. Het lijkt mij in ieder geval wel een heel leuk knutselproject.




Meer info over de bamboefiets op internet:

http://www.calfeedesign.com/bamboo.htm

http://www.mbfbamboobikes.nl/

http://berlin-bamboo-bikes.org/ride
(op deze site zijn de bouwtekeningen van de doe-het-zelf bamboefiets op te vragen)

Yoga Nidra

Gewoonlijk vereenzelvigen we ons met ons lichaam, gevoelens, gedachten en karakter. Die vereenzelviging met voornoemde zaken wil ik hier aanduiden met het woord zelfbeeld. Hoewel wij dit zelfbeeld nodig hebben om te kunnen functioneren in het leven van alledag, kan het ons ook behoorlijk in de weg zitten. Het kan aanleiding geven tot onvrede, stress, gevoelens van onvrijheid en ongelukkig zijn. De oude yogi's onderkenden dit en zij kwamen tot de slotsom dat het zelfbeeld eigenlijk een illusie is. Zij stelden dat de essentie van ons wezen zuiver gewaarzijn is. Volgens hen is dit gewaarzijn tijdloos en onvergankelijk. Het oorspronkelijke doel van yogabeoefening is dan ook het loslaten van het zelfbeeld, zodat alleen het zuivere gewaarzijn overblijft. Indien men daar in slaagt is men verlicht, men is dan werkelijk vrij en gelukkig.

Toch kun je je terecht afvragen of het nu werkelijk nodig is het zelfbeeld helemaal overboord te gooien, want zoals gezegd hebben we het nodig om te kunnen functioneren. Het zou echter wel prettig zijn als je het zelfbeeld af en toe een beetje losser kunt maken. Speciaal voor dit doel is Yoga Nidra ontworpen.

Het woord 'nidra' betekent zoveel als 'slaap'. Tijdens een Yoga Nidra sessie raak je in een toestand van diepe ontspanning, terwijl je volledig bij bewustzijn blijft. Het is in feite een soort liggende meditatie.

Van tijd tot tijd houdt mijn yogaleraar Yoga Nidra sessies in zijn yogastudio. Als het even kan, neem ik daaraan deel, want het doet me enorm veel goed. Ik ervaar het als een soort innerlijk 'debuggen'. Ook vandaag was er weer een Yoga Nidra. Het lukte mij alleen dit keer niet zo goed om te ontspannen. Ik kreeg het koud en ik had ook last van een pijnlijke stramheid in mijn ellebogen. Ik baalde aanvankelijk als een stekker, maar uiteindelijk probeerde ik gewoon te accepteren dat het dit keer minder lekker ging.

Natuurlijk is het niet fijn als het niet lekker gaat. Maar als je je schrap gaat zetten, dan maak je het vaak alleen maar erger. De kunst is om de situatie gewoon aan te kijken en er vrede mee te hebben dat het op dat moment is zoals het is. Vervolgens is het zaak te veranderen wat je kan veranderen en te aanvaarden wat je niet kan veranderen.

Het was zeker niet de fijnste Yoga Nidra die ik ooit gehad heb. Maar het was wel een hele goede oefening in het ontwikkelen van een meer aanvaardende houding. En dat is toch ook heel waardevol.

Bodymind

Het stof-geest probleem houdt denkers al eeuwenlang bezig. Sommige wetenschappers beweren dat de geest slechts een bijproduct is van fysiologische processen in het lichaam. Bepaalde spirituele leraren onderwijzen juist het tegenovergestelde, namelijk dat het lichaam verdichte geest is. Wie heeft er gelijk? Het laatste woord erover zal nog lang niet gezegd zijn.

T'ai Chi leraren zoals David-Dorian Ross en John Bright-Fey spreken over bodymind. Dus niet body/mind of body-mind, maar aan elkaar geschreven. Hiermee willen ze benadrukken dat lichaam en geest nauw met elkaar verweven zijn. Het lichaam beïnvloedt de geest en de geest beïnvloedt het lichaam. We weten allemaal uit ervaring dat het humeur wonderbaarlijk kan verbeteren door lichamelijke activiteit (wandelen, sporten, dansen, tuin omspitten, etc.). Omgekeerd is het ook zo dat we met onze geest de toestand van ons lichaam kunnen beïnvloeden. Ik vind het te ver gaan om te beweren dat je jezelf gezond kunt denken, maar ik geloof wel dat je je gezondheid kunt ondersteunen door meditatie en visualisatie-oefeningen.

Het concept 'bodymind' spreekt mij daarom wel aan. De opvatting dat lichaam en geest nauw met elkaar verweven zijn, is een praktisch uitgangspunt. Ik kan er in ieder geval goed mee uit de voeten.

Knopen leggen

Al heel lang geleden werd touw gebruikt om dingen aan elkaar vast te maken en om krachten over te brengen. Ook in deze tijd van high-tech gadgets is touw nog altijd een onmisbaar hulpmiddel. Het is daarom handig om diverse knopen te kunnen leggen.

Een voorbeeld van een nuttige knoop is de de visserssteek. Deze knoop komt van pas als je een touw aan een ring of aan een oogje moet bevestigen. Met behulp van de visserssteek heb ik bijvoorbeeld mijn stuntvlieger kunnen repareren, toen er een touw was geknapt.

Hieronder wordt de visserssteek uitgelegd. De beschrijving is ontleend aan Het Knopenboek van Gerhardt Mulder. (ISBN: 90-5513-547-X).

De vijf elementen

Al sinds de klassieke oudheid worden er vijf verschillende elementen onderscheiden: aarde, water, vuur, lucht en ruimte. Hoewel de vijf elementen niet erkend worden binnen het hedendaagse technisch-wetenschappelijke wereldbeeld, zou ik het toch niet zonder meer af willen doen als onzin.

Ik geloof namelijk dat de leer van de vijf elementen tot waardevolle inzichten kan leiden. Als je bijvoorbeeld niet lekker in je vel zit, kan inzicht in de werking van de elementen je misschien helpen te achterhalen waar dat nu aan ligt en wat je zou kunnen doen om je toestand te verbeteren. Uitgangspunt hierbij is dat voedingsmiddelen en activiteiten invloed hebben op de werking van de elementen in ons. Dit betekent dat we de elementen in harmonie kunnen krijgen door middel van de juiste voeding en door bepaalde dingen te doen of juist te laten.

Om het element aarde als voorbeeld te nemen: dit element hebben we nodig om stabiel en vol zelfvertrouwen te zijn. Als aarde overheerst, worden we suf, traag en lui. Een overmaat aan aarde zou je zelfs in een depressie kunnen doen belanden. In dit geval dienen we (simpel gezegd) aarde-voeding en aarde-activiteiten te vermijden.

Als één element overheerst, is het vaak zo dat er een gebrek is aan een ander element. Als we bijvoorbeeld een tekort hebben aan vuur, moeten we vuur-voeding nuttigen en activiteiten uitvoeren die het vuur-element versterken.

De Tibetaan Tenzin Wangyal Rinpoche heeft een interessant boek geschreven over de leer van de vijf elementen (zie boekgegevens hieronder). Als je meer wil weten over dit onderwerp, dan kan ik je het van harte aanbevelen.


Boekgegevens

Titel:
De helende kracht van de elementen. vitaliteit, evenwicht en helderheid in de spirituele traditie van Tibet

Auteur:
Tenzin Wangyal Rinpoche

ISBN:
9789056700911

Bachata workshop

Salsa is inmiddels een bekende latin-dans. Minder bekend bij het grote publiek is bachata. De muziek waar bachata op gedanst wordt is een stuk rustiger dan die van salsa en de dans zelf heeft een behoorlijk sensueel karakter. Ik vind het een hele mooie dans en ik neem daarom iedere gelegenheid te baat om er meer van te leren.

Gisteren gaf Lee El Gringuito uit Amerika hier in Den Haag een bachata-workshop. Uiteraard kon ik deze gelegenheid niet aan me voorbij laten gaan, dus heb ik de workshop gevolgd. Het was behoorlijk intensief, Lee behandelde in een hoog tempo allerlei figuren en technieken. Ik heb er een hoop van geleerd, al zal ik er helaas niet alles van kunnen onthouden. Het bijwonen van de workshop was voor mij in ieder geval beslist de moeite waard!

Hieronder twee YouTube video's van Lee El Gringuito in actie:

Tao van productiviteit

Regelmatig lees ik de Zen Habits blog van Leo Babauta. Babauta schrijft hier over werk en productiviteit. Vaak zitten er hele lezenswaardige posts tussen. Zojuist las ik een wel heel interessante post: the tao of productivity. Aan de hand van citaten uit de Daodejing (ook wel: Tao te ching) geeft Babauta zijn visie op productiviteit weer. Het is een pleidooi voor een meer ontspannen manier van werken, of zoals Babauta zijn post afsluit: Do your work, then step back.

Klik hier om de (Engelstalige) post op Zen Habits te lezen.

Het Levensweb

Een levend organisme (en dus ook het menselijk lichaam) is op te vatten als een machine. Deze manier van denken wordt het mechanicisme genoemd. Het mechanicisme is zeer vruchtbaar gebleken; feitelijk danken wij hieraan onze verworvenheden op het gebied van de geneeskunde. Toch heeft het wezenlijke tekortkomingen, want er zijn zaken die vanuit mechanistisch perspectief niet (of niet afdoende) verklaard kunnen worden.

Als men op zoek gaat naar een alternatief voor het mechanicisme, komt men al gauw uit bij het vitalisme. In het vitalisme wordt het bestaan van een niet-stoffelijk iets veronderstelt, namelijk 'levenskracht'. Volgens deze denkwijze worden levensprocessen door deze levenskracht gestuurd en gereguleerd.
Het vitalisme is op het eerste gezicht bijzonder aantrekkelijk. Voor het gevoel is het zeer aannemelijk dat groei, ontwikkeling en genezing worden bestiert door levenskracht. Zo wordt bijvoorbeeld de werking van yoga- en qigong oefeningen traditioneel verklaard aan de hand van vitalistische concepten. Vanuit wetenschappelijk oogpunt is het echter wenselijk geen extra aannames te doen, tenzij dit strikt noodzakelijk is (het scheermes van Ockham¹). De vraag is dus: is het mogelijk om meer inzicht te krijgen in levende systemen zonder het bestaan van levenskracht te veronderstellen?

Het antwoord hierop lijkt 'ja' te zijn.

Fritjof Capra presenteert in zijn boek 'Het Levensweb' een theoretisch kader dat de beperkingen van het mechanicisme moet overkomen zonder uit te gaan van het bestaan van levenskracht. Een centraal punt in Capra's betoog is dat men moet onderkennen dat een levend systeem zowel een materiële structuur als een organisatiepatroon heeft.

Een zeer interessant concept in het boek is het begrip 'autopoiese'. Capra gebruikt dit begrip om de aard van het organisatiepatroon van levende systemen aan te duiden. 'Auto' betekent 'zelf' en 'poiese' betekent in het Grieks 'scheppend'. 'Autopoiese' betekent dus 'zelfscheppend'.
Een autopoietisch systeem heeft een drietal kenmerken:
• het schept zichzelf;
• het begrenst zichzelf;
• het houdt zichzelf in stand.

De bacteriële cel is het eenvoudigste autopoietische systeem dat in de natuur wordt aangetroffen.

Capra bespreekt een aantal computerprogramma's waarmee men autopoietische sytemen gesimuleerd heeft. Hoewel deze simulaties de complexiteit van een levende cel bij lange na niet benaderen, laten ze wel zien dat het concept van autopoiese hout snijdt.

Tot slot gaat Capra in op de mogelijke implicaties van de door hem geschetste zienswijze voor de samenleving.

Naar mijn mening verdienen de ideeën van Capra serieuze aandacht. Ik denk dat het door hem besproken theoretische kader een waardevolle bijdrage kan leveren aan de geneeskunde, de oplossing van maatschappelijke vraagstukken en een effectief milieubeleid.



Boekgegevens

Titel:
Het Levensweb: levende organismen en systemen: verbluffend nieuw inzicht in de grote samenhang.

Auteur:
Fritjof Capra

ISBN:
9021529939


_________________________________________

¹Het principe van 'het scheermes van Ockham' wordt toegeschreven aan de 12^e eeuwse filosoof Willem van Ockham. Het kan als volgt verwoord worden: 'De eenvoudigste verklaring is meestal de beste.' Vandaar de voorkeur voor zo min mogelijk aannames binnen de wetenschap.

Robotvis

Op de website van Wetenschap in Beeld las ik een kort artikel over een robotvis. Ik ging meteen op YouTube kijken of er een video hiervan kon vinden. Een video van de robotvis in kwestie heb ik (nog) niet gevonden, maar ik vond er wel een van een andere (ontwikkeld door wetenschappers van de universiteit van Essex).De bewegingen van die robot lijken goed op die van een werkelijke vis. Zie hier de video:






Link naar het artikel van Wetenschap in Beeld:
Robotvisje bewaakt de zeeën

Symphony of movements

In het boek 'Van contractie naar actie' van dr. van Cranenburgh en dr. Mulder¹ wordt de menselijke motoriek vergeleken met een symfonie. Deze symfonie-analogie legt de nadruk op het totale aspect van een doelgerichte actie. De spieren worden in deze analogie vergeleken met individuele orkestleden. Net zoals ieder orkestlid zijn eigen partij heeft, heeft elke spier (of spiergroep) zijn eigen taak. En net zoals er muziek onstaat doordat de orkestleden georganiseerd en in onderlinge samenhang spelen, ontstaat er een doelgerichte actie door het georganiseerd en in onderlinge samenhang contraheren van spieren. In beide gevallen is het geheel meer dan de som der delen.



Schematische weergave van de activiteit van een vijftal spieren. Nadere verklaring in de tekst (naar [Cranenburgh en Mulder, 1986]).


In bovenstaande figuur wordt de activiteit van vijf verschillende spieren weergegeven. Iedere spier is volgens een bepaald patroon in de tijd actief. Dit is het temporele aspect. Elke spier heeft als het ware zijn eigen 'kinetische melodie'.
Daarbij zijn verschillende spieren zijn tegelijkertijd op een een bepaald moment actief. Die activiteit verandert van moment tot moment. Dit is de ruimtelijke ordening, oftewel het spatiële aspect. In muziektermen kan dat de 'harmonie' of 'samenklank' genoemd worden.

In het boek van v. Cranenburg en Mulder worden een een aantal stoornissen van de motoriek met behulp van de symfonie-analogie aanschouwelijk gemaakt. Zeer verhelderend om dit te lezen.

Naar ik begrepen heb, is het nog steeds behoorlijk moeilijk om een robot op een net zo'n natuurlijke manier te laten bewegen als bijvoorbeeld een mens of een dier. Dat werd mij tenminste wel duidelijk toen ik aflevering 28 van Beagle, in het kielzog van Darwin zag (uitgezonden op 11 april 2010). In deze uitzending zie je op een bepaald moment dat een robot de grootste moeite heeft vanuit liggende positie op te staan. Ik vraag me af of de symfonie-analogie ook nuttige inzichten kan bieden voor het laten bewegen van robots.

_________________________________________

¹Cranenburgh, B van, en Th. Mulder, Van contractie naar actie. Utrecht, 1986.

Hersendrieëenheid

Schematische voorstelling van de menselijke hersenen. Naar Sagan.


De mensheid is een vat vol tegenstrijdigheden. We maken de mooiste dingen en zijn tot grootse en goede daden in staat. Tegelijkertijd kampen we door ons eigen toedoen met extreme armoede, oorlog, ernstige milieuproblemen, sociale misstanden, etc.

Hoe komt het dat we zoveel moeilijkheden voor onszelf en elkaar creëren? Waarom is het zo moeilijk om grip op die problemen te krijgen?

In dit verband is het concept van 'hersendrieëenheid' van Paul MacLean zeer interessant. Volgens dit concept bestaan onze hersenen uit drie onderdelen die in verschillende perioden van de evolutie ontstaan zijn.

Deze onderdelen zijn:
- Reptiliaans complex (instincten, hang naar rituelen, territoriumdrift)
- Limbisch systeem (gevoelens en emoties)
- Neocortex (hogere cognitieve processen, zoals taal, wiskunde etc.)

Elk onderdeel werkt volgens zijn eigen regels en heeft zijn eigen type psychische processen. De onderdelen werken niet zo best samen. De reden hiervoor is dat de evolutie van de menselijke hersenen te snel ging. Het is als een huis dat ooit voor een klein gezin werd gebouwd. In de loop van de tijd is dat huis op een rommelige manier verbouwd en uitgebreid. Nu bestaat het uit oude en nieuwe kamers die er heel verschillend uitzien en die niet zo goed op elkaar aansluiten. De gebrekkige samenwerking tussen de onderdelen van de hersenen leidt in ieder geval tot uiteenlopende problemen.
In het licht van bovenstaande wordt duidelijk waarom er zo'n tegenstrijdigheid kan bestaan tussen wat we zeggen en wat we doen. Verder valt te begrijpen hoe het komt dat we het soms maar niet kunnen laten bepaalde dingen te doen, ook al zien we nog zo goed de schadelijke gevolgen ervan in.

Wat zou de praktische waarde kunnen zijn van dit inzicht?

Het concept van de hersendrieëenheid is wellicht nuttig voor bewindslieden, beleidsmakers en degenen die hen adviseren. Initiatieven om maatschappelijke kwesties aan te pakken hebben namelijk alleen kans van slagen wanneer er rekening gehouden wordt met hoe mensen werkelijk in elkaar zitten.

Daarnaast kan het ook nuttig zijn voor docenten en mensen die in de geestelijke gezondheidszorg werken.

_________________________________________

Geraadpleegde literatuur:

Vroon, Piet, Tranen van de krokodil, over de te snelle evolutie van onze hersenen. 5^e druk, Baarn, 1989.

Sagan, Carl, Draken uit het paradijs. Meppel, 1978.

Zelfherstel

Zojuist las ik op de website van VPRO Noorderlicht een opmerkelijk bericht. Er blijken namelijk bepaalde labmuizen te zijn met een voor zoogdieren ongekend vermogen tot zelfherstel. Moleculair biologe Ellen Heber-Katz ontdekte die bijzondere eigenschap van deze muizen bij toeval in 1996. Na jaren onderzoek hebben zij en haar collega's ontdekt hoe het komt dat deze muizen zo goed kunnen regenereren.

Het blijkt namelijk zo te zijn dat een bepaald gen bij hen minder actief is. Experimenten hebben uitgewezen dat het kunstmatig uitschakelen van dit gen inderdaad een spectaculair vermogen tot zelfherstel oplevert. Omdat mensen ook dit gen dragen, biedt het perspectieven voor het laten teruggroeien van verloren ledenmaten.

Het gen is er echter niet voor niets, het zorgt er namelijk voor dat oude cellen zich niet meer kunnen delen. En dat is een goede zaak, want hoe ouder een cel, hoe meer beschadigingen in het DNA (en dus hoe groter de kans op nare ziekten).

Er moeten dus nog wat hindernissen genomen worden voordat het mogelijk is om naar believen ledenmaten te laten teruggroeien. Maar toch, we zijn er toch weer een stap dichterbij.

Het artikel van VPRO Noorderlicht is hier te lezen.

Alleen een kipvriendelijk ei hoort erbij!

In het februarinummer van Spaarmotief (het magazine van de ASN Bank), stond een artikel over eieren. In dit artikel kwam naar voren dat termen als 'scharreleieren' en 'vrije uitloop eieren' weliswaar heel diervriendelijk klinken, maar dat het met het welzijn van de kip toch nog steeds droevig gesteld is.

Scharrelkippen zitten met zijn negenen op één vierkante meter en elke kip heeft 15 cm stokruimte om op te zitten. Het onverdoofd afknippen van snavelpunten is bij scharrelkippen nog steeds niet verboden. Verder zien ze nooit het daglicht.

Het is maar de vraag of vrije uitloop kippen het beter hebben. Theoretisch gezien kunnen deze kippen naar buiten lopen, maar in praktijk vinden de meeste kippen de weg naar buiten niet. Ook bij deze kippen mogen de snavelpunten nog steeds afgeknipt worden.

Voor wie belang hecht aan werkelijk diervriendelijk verkregen eieren, zijn EKO-eieren de beste optie. De kippen zitten maximaal met zijn zessen op één vierkante meter. De stallen zijn zo gemaakt dat de kippen makkelijker de uitloopruimte kunnen benutten. Het afknippen van snavelpunten is bij deze kippen verboden, al moet hierbij worden opgemerkt dat dit verbod met een overgangstermijn is ingesteld.

Interessant: in het artikel stond dat de supermarkten onder druk van stichting Wakker Dier zijn gestopt met de verkoop van eieren uit legbatterijen. Hoewel er in mayonaise en koek soms nog steeds legbatterij-eieren verwerkt zijn, is het toch een flinke stap in de goede richting.

Producenten van levensmiddelen en goederen worden steeds meer onder druk gezet om duurzaam en verantwoord te produceren. Wij kunnen als consumenten daar een grote rol in spelen door nadrukkelijk te kiezen voor duurzaam geproduceerde voeding en waren.

Spaarmotief is te downloaden van:

http://www.asnbank.nl/index.asp?nid=9491

Welke kleur heeft jouw parachute?

Werk vinden dat werkelijk bij je past, is een grote uitdaging. Hierover heb ik al eens eerder geschreven (zie: De ideale baan, 04/01/09). Ik noemde daarbij in de voetnoot een boek, namelijk: 'Welke kleur heeft jouw parachute?' van Richard Bolles.

Bolles gaat ervan uit dat bij het vinden van werk dat werkelijk bij je past, drie vragen heel belangrijk zijn:
1. Wat? (kan ik, wil ik in mijn leven doen, is mijn ideale loopbaan, de baan van mijn dromen)
2. Waar? (moet ik zoeken naar een baan, wil ik werken en wonen?)
3. Hoe? (krijg ik degene die bevoegd is mij aan te nemen te spreken, voer ik een sollicitatiegesprek, onderhandel ik over het salaris, kom ik terecht waar ik wil)

Vervolgens legt Bolles uit hoe je antwoorden op die vragen kunt vinden.

Bolles stelt dat als je je droombaan wilt vinden, het vooral belangrijk is dat je informatie over jezelf hebt. Waar het op neer komt is dat je al die informatie over jezelf op één stuk papier zet. Dit ene stukje papier is dan als het ware een leidraad voor het nemen van beslissingen op loopbaangebied. Ook stelt de informatie op dat stukje papier je in staat effectievere netwerkgesprekken te voeren. Je weet immers precies wat je wilt en wat je te bieden hebt.

Het doen van de opdrachten uit dit boek is een hoop werk, maar ik ben er van overtuigd dat het de kans op het vinden van je droombaan er vele malen groter door wordt.

De kracht van Bolles is dat hij buiten de gebaande paden durft te treden, zonder daarbij onpraktisch en zweverig te worden. Integendeel: hij reikt juist hele praktische en concrete handvatten aan in zijn boek. Daarmee biedt dit boek werkelijk nieuwe perspectieven voor iedereen die op zoek is naar zinvol en bevredigend werk.

Er verschijnen geregeld herziene herdrukken. Speciaal voor de huidige economische situatie heeft Richard Bolles een 'zware tijden editie' uitgebracht.


Boekgegevens

Titel:
Welke kleur heeft jouw parachute? 2009/2010, een praktisch handboek voor werkzoekers en carrièreplanners.

Auteur:
Richard Nelson Bolles

ISBN:
9789057122798

Maak je eigen sneltoetsen met Autohotkey

Werken met sneltoetsen gaat stukken sneller dan werken met de muis. Omdat er slechts een beperkt aantal toetsen op een toetsenbord zitten, zijn vrijwel alle sneltoetsen opgebouwd uit toetsencombinaties. De bekende en veel gebruikte functies 'kopiëren' en 'plakken' hebben respectievelijk de sneltoetsen [ctrl]+[c] en [ctrl]+[v]. Je moet dus iedere keer 2 toetsen tegelijk indrukken.

Als je vaak moet kopiëren en plakken, dan zou het prettig zijn als je maar één toets tegelijk hoefde in te drukken. Gelukkig is dat mogelijk. Met AutoHotkey kun je zelf sneltoetsen maken. Ikzelf gebruik bijvoorbeeld [`] voor kopiëren en [CapsLock] voor plakken.



Dankzij AutoHotkey hoef ik niet meer twee toetsen tegelijk in te drukken als ik wil kopiëren of plakken. De [`]- en [CapsLock]-toets gebruik ik verder toch bijna nooit, dus het is ideaal dat ik deze toetsen nu kan gebruiken voor handelingen die ik algauw tientallen keren per dag uitvoer. Als ik deze toetsen toch een keer voor hun oorspronkelijke functie wil gebruiken, dan is dat geen probleem. Ik hoef dan alleen maar even het actieve AutoHotkey-script uit te zetten.


Maar je kunt nog veel meer met AutoHotkey: je kunt er hele complexe toetsenbord- en muishandelingen mee programmeren. Als je nog nooit computerprogramma's hebt geschreven, dan is het wel even een investering om uit te vogelen hoe het moet. Gelukkig is AutoHotkey voorzien van uitstekende documentatie, dus met een beetje goede wil is het wel te doen.

Ik kan iedereen die veel met computers werkt AutoHotkey van harte aanbevelen. De tijd die je nodig hebt om het onder de knie te krijgen, betaalt zich dubbel en dwars terug!

Autohotkey is gratis te downloaden van:

www.autohotkey.com

Zelfvertrouwen

In de VKBanen (nr. 191, 16/02/10) van deze week stond een interessant artikel over zelfvertrouwen. Ik stak er het volgende van op:

Zelfvertrouwen is een combinatie van vaardigheid en waardigheid.

Je kunt het zelfvertrouwen opkrikken door vooral de nadruk te leggen op het ontwikkelen van vaardigheden. Deze aanpak brengt echter risico's met zich mee. Het kan ervoor zorgen dat je een egotripper wordt; je bent vooral bezig met vissen naar waardering en complimenten. Doordat je slecht tegen kritiek kan, worden waardevolle kansen om te leren gemist. Ironisch genoeg kan zo'n benadering je zelfontplooiing dus juist in de weg staan.

Je kunt ook zelfvertrouwen laten toenemen door bewust te worden van je waarde als mens. Dat wil zeggen: het besef dat je waarde los staat van wat je kunt, doet of hebt. Het eenzijdig benadrukken hiervan heeft echter ook zo z'n valkuilen. Je kunt je namelijk gaan verbeelden dat je meer waard bent dan anderen en daarom recht heb op een speciale behandeling. Of je vervalt in een soort passiviteit. Want waarom zou je nog iets tot stand brengen, als je vindt dat dat toch niets toevoegt aan je waarde als mens?

Uiteindelijk gaat het erom een balans te vinden tussen vaardigheid en waardigheid. Dat kan door doelen vast te stellen die op zichzelf waardevol zijn. Je bent dan niet zozeer bezig voor je ego, maar je draagt gewoon je steentje bij. Je richt je meer op het proces dan op de uitkomsten. En mocht je je doel niet bereiken, dan beschermen de ideeën over waardigheid je tegen een verlies van zelfvertrouwen.

Terwijl ik bovenstaande alinea opschrijf, moet ik denken aan een vers uit de Bhagavad Gita¹:

Doe standvastig wat moet verricht;
Slaag je of faal je, houd evenwicht,
O Dhananjay, en wees onthecht:
Die kalmte is yoga², naar men zegt.

Het originele artikel uit de VKBanen is te lezen op:


http://www.hartenziel.nl/artikel/Hup_zelfvertrouwen_


_________________________________________

¹Vers 2.48 uit de Bhagavad Gita (berijmd en toegelicht door Hendrik van Teylingen).
²Met 'yoga' wordt in dit verband bedoeld: het besef dat je in feite één bent met al wat er bestaat. De yogafilosofie gaat ervan uit dat het ontbreken van dit besef de bron is van al het lijden.

Het Klimaat

Onlangs bleek dat het IPCC (= het klimaatpanel van de Verenigde Naties) met verkeerde cijfers kwam. Het IPCC beweerde dat als de aarde in het huidige tempo blijft opwarmen, de gletsjers in de Himalaya in 2035 verdwenen zullen zijn. Dit jaartal bleek helemaal niet te kloppen. De geloofwaardigheid van het idee dat het klimaat verandert door menselijk toedoen heeft door deze misser een flinke knauw gekregen.

In het dagblad Trouw¹ besteedde Wilma Kieskamp in haar rubriek aandacht aan deze kwestie. Zij vroeg de lezer:
“En wat als de klimaatsceptici zelfs maar een béétje gelijk hebben? Verdedigt u nog steeds met evenveel passie alle maatregelen om de CO₂-uitstoot te verlagen, of gaat u toch uw groene ambities enigszins bijstellen?”
Ik heb een reactie ingestuurd, en ik was verheugd vanmorgen te zien dat het in de krant geplaatst was. De reactie was wel wat ingekort, wat ik op zich begrijpelijk vind, aangezien de ruimte op een krantenpagina nu eenmaal beperkt is. Ik waardeer het zeer dat de redactie van Trouw mijn reactie zorgvuldig geredigeerd heeft, want de essentie ervan is behouden gebleven.

Toch wil ik hierbij mijn volledige reactie publiceren:

“Het klimaat werd een hype. Hierdoor werd het maatschappelijk draagvlak voor duurzaamheid aanzienlijk verbreed. Dat was op zich een zeer gunstige ontwikkeling. Minder gunstig was dat teveel (invloedrijke) lieden belang kregen bij een totale aanvaarding van de broeikaseffect-theorie. En als er veel belangen op het spel staan, neemt men het algauw minder nauw met de waarheid, zoals ook nu weer gebleken is. Feiten die niet in het plaatje passen worden dan verdraaid of onder het tapijt geveegd.

Een ander (mogelijk) nadelige bijwerking van de klimaathype is dat het milieubeleid eenzijdig op het klimaatvraagstuk gericht wordt. Het motto lijkt te zijn 'Goed voor het klimaat = goed voor het milieu'. Het gevaar bestaat dat andere nijpende milieu- en duurzaamheidsvraagstukken hierdoor onvoldoende aandacht krijgen.

Sceptici moeten absoluut een plaats krijgen in het debat. Het is waar: duurzame ontwikkeling zal dan trager gaan. Maar uiteindelijk begint werkelijke duurzaamheid bij integriteit en eerlijkheid. En natuurlijk niet te vergeten: een genuanceerde kijk op zaken. Als dat de lessen zijn die we van deze kwestie leren, dan is die uitglijder over de gletsjer toch nog ergens goed voor geweest.”

_________________________________________

¹Trouw, zaterdag 06 februari 2010: De vraag van Wilma Kieskamp

Geluk in jezelf vinden

Je moet niet wachten met tevreden en gelukkig zijn totdat de omstandigheden helemaal naar wens zijn. Want zelfs al is de situatie op een gegeven moment ideaal, ook dat moment gaat weer voorbij.

Ik realiseer me steeds meer dat je ware tevredenheid, geluk en vrijheid uiteindelijk in jezelf moet vinden. Uiteraard gaat dat makkelijker als de omstandigheden optimaal zijn, maar je moet het daar niet teveel van laten afhangen. Er zullen altijd wel dingen in je leven zijn waar je aan moet werken. Werk daar dan aan zoals een tuinman een braakliggend veld beetje bij beetje verandert in een prachtige tuin. En vergeet daarbij niet af en toe om je heen te kijken en te genieten van wat je al bereikt hebt!

Financieel wijzer worden

Als je (te) weinig weet over geldzaken, dan kan je dat duur te staan komen. Financiële onkunde heeft menigeen tot de bedelstaf gebracht. Hoewel het natuurlijk niet altijd zo dramatisch hoeft af te lopen, is een gedegen financiële basiskennis essentieel om in deze samenleving te kunnen gedijen.

Probleem met dit onderwerp is dat het op het eerste gezicht erg saai en ingewikkeld kan lijken. Gelukkig zijn er mensen die op een heldere en boeiende manier uitleg kunnen geven over geldzaken. Econome/journaliste Erica Verdegaal is zo'n iemand. Zij schrijft regelmatig voor diverse kranten en tijdschriften. Gelukkig publiceert zij haar artikelen ook op haar website:

www.ericaverdegaal.nl

Een aanrader voor wie meer wilt weten geldzaken.

Muziek van Hilary Stagg

Een klein jaar geleden ontdekte ik de muziek van de harpist Hilary Stagg. Ik vind de muziek erg mooi en rustgevend. Zeer geschikt om als achtergrondmuziek op te zetten terwijl je bijvoorbeeld aan de computer werkt.

Er zijn een aantal CD's met zijn muziek uitgebracht. Die zijn in ieder geval bij Bol.com te bestellen. Helaas is Hilary Stagg in 1999 op vrij jonge leeftijd overleden, dus we kunnen geen nieuwe muziek meer van hem verwachten.

Je kunt een nummer van hillary Stagg beluisteren door onderstaande YouTube video af te spelen. Veel luisterplezier!

Keuzevrijheid

Stephen Covey schrijft:

'Tussen stimulus en respons bestaat een ruimte.
In die ruimte schuilt ons vermogen om onze reactie te bepalen.
In onze reactie schuilt onze groei en vrijheid¹.'

Wij hebben geen controle over wat ons overkomt. Evenmin hebben we controle over de effecten van onze handelingen. We zullen moeten oogsten wat we gezaaid hebben. Daar is geen ontkomen aan.

Er is dus echter wel een ruimte tussen wat ons overkomt en onze reactie daarop. Maar geconditioneerd als we zijn, lijken we vaak geen andere keuze te hebben dan te reageren volgens vastgeroeste patronen. Toch is die ruimte tussen stimulus en respons er altijd. Hoe miniem dan ook. Het is altijd mogelijk je reactie te kiezen, hoe dwingend de neiging om in oude patronen terug te vallen ook is.

Vrijheid is beslist niet altijd maar kunnen doen waar je zin in hebt. Ware vrijheid is het vaardig gebruik kunnen maken van de ruimte die zich tussen stimulus en respons bevindt.

_________________________________________

¹Covey, Stephen R., Prioriteiten, effectieve keuzes in leven en werk. Amsterdam/Antwerpen, 2000.

Evernote: een krachtige geheugensteun

Als je van bepaalde zaken de precieze details wilt onthouden, zul je gebruik moeten maken van notities. Als je die notities later weer terug wilt kunnen vinden, zul je ze zorgvuldig moeten opbergen/opslaan volgens een ordelijk systeem. Dat kost echter wel een hoop tijd en moeite.

Daarom maak ik tegenwoordig heel veel gebruik van Evernote. Evernote werkt volgens het 'pile not file' principe. Je gooit de info eigenlijk op één grote hoop zonder je druk te maken over het ordenen ervan.

Je kunt je notities namelijk terugvinden door middel van labels en zoekwoorden. Notities zijn snel en makkelijk toe te voegen. Je kunt ook bijlagen als afbeelding of pdf toevoegen. Evernote is zelfs goed in staat om tekst op foto's en afbeeldingen te herkennen. Dit is te zien in het onderstaande figuur.



In deze screenshot is te zien dat Evernote goed in staat is tekst in afbeeldingen te herkennen. Ik zag in de bibliotheek dit boek en maakte met mijn mobiel een foto van de voorkant. De foto zette ik vervolgens in Evernote. Later wou ik weten hoe het boek ook al weer heette. Een woord uit de titel kon ik me nog wel herinneren, dat was 'stappers'. Ik zocht op dit trefwoord en voilà: Evernote vond de foto van het boek terug!


Er is ook een add-on voor Firefox: de Evernote Web Clipper. Hiermee kun je selecties van webpagina's als notitie toevoegen aan Evernote.

Ikzelf gebruik Evernote om te onthouden waar ik bepaalde spullen heb liggen die ik niet vaak gebruik (bijv. de tang waarmee ik stekkertjes aan netwerkkabels kan monteren). Of als ik aan de computer werk en er schiet mij een onderwerp te binnen om op deze blog over te schrijven, dan noteer ik dat in Evernote en label ik het met 'blog idee'.

Evernote is een zeer waardevol verlengstuk van het geheugen. Vandaar ook het olifant-logo (verwijzend naar het spreekwoordelijke goede geheugen van een olifant) Sinds ik Evernote gebruik, ben ik veel minder tijd kwijt aan (uit)zoekwerk.

Een goed werkende versie van Evernote is gratis te gebruiken. Er is ook een uitgebreidere Premium versie die tegen betaling te gebruiken is. Evernote schijnt ook te werken op de iPhone en Blackberry.

Link naar Evernote:

www.evernote.com

Tijdmanagement volgens Covey

De Amerikaanse auteur Stephen Covey - bekend geworden door zijn boek The Seven Habits of Highly Effective people - heeft een geheel eigen kijk op tijdmanagement. Hij merkt op dat vele tijdmanagement-methoden zich uitsluitend richten op efficiënter werken; dingen sneller en slimmer aanpakken met allerlei tools en technieken. Covey meent echter dat men geen vervulling en voldoening kan vinden in alleen maar 'meer doen in minder tijd'. Efficiënt werken is heel mooi, maar het is gewoon niet dat wat het leven zin geeft.

Om zijn punt te verduidelijken, vergelijkt Covey twee belangrijke instrumenten met elkaar: de klok en het kompas. Volgens Covey richten de huidige tijdmanagement-methoden zich uitsluitend op de klok, terwijl je eigenlijk een kompas nodig hebt om richting te vinden in je leven. De klok staat voor hoe wij onze tijd managen, het kompas staat voor hoe wij ons leven leiden¹.

Covey heeft naar mijn idee veel zinnigs te melden op het gebied van tijdmanagement en persoonlijke ontwikkeling. Ik vind dat je zijn ideeën hierover gerust levenskunst mag noemen. Daarom ben ik van plan om op deze blog nog vaak terug te komen op zijn gedachtegoed.

Klik hier voor meer info over Stephen Covey op Wikipedia.



_________________________________________

¹Covey, Stephen R., Prioriteiten, effectieve keuzes in leven en werk. Amsterdam/Antwerpen, 2000.

Dance Moves

Dansen is heel leuk. Dat is tenminste mijn persoonlijke mening. Ik houd nu eenmaal van dansen.

Daarom was ik aangenaam verrast toen ik in de boekhandel het boek De beste dance moves ter wereld van Matt Pagett aantrof. Met behulp van duidelijke tekeningen staan er allerlei dance moves in beschreven, zoals de danspassen van Michael Jackson en MC Hammer en verder moves uit allerlei soorten dansen (disco, funk, rock 'n roll, break dance etc.)

Hoe duidelijk de beschrijvingen ook zijn, om goed te weten hoe een move gaat, moet je toch echt een keer gezien hebben hoe iemand het uitvoert. Gelukkig is er tegenwoordig Youtube, en ik denk dat veel moves daar wel op te vinden moeten zijn.

Omdat ik het boek niet kon laten liggen, heb ik het gekocht. Ik heb veel zin de dance moves uit te proberen!

Permacultuur

Eerder schreef ik er al over hoe belangrijk het is dat de menselijke samenleving wordt ingebed in het ecosysteem hier op aarde (zie Mens en Natuur, 22 december 2009). In feite hangt ons overleven er van af. Maar hoe geef je hier concreet handen en voeten aan? Permacultuur kan hierbij van grote waarde zijn.

Permacultuur is bedacht door twee Australiërs (Bill Mollison en David Holmgren) in de jaren '70 van de vorige eeuw. Zij bestudeerden het ecosysteem van het Tasmaanse regenwoud en ontdekten dat er bepaalde algemene principes werkzaam zijn. Zij vroegen zich af of deze principes ook gebruikt zouden kunnen worden om in de behoeften van de mens te voorzien. Zij gingen hiermee aan de slag en ontwikkelden een aanpak die zij 'permacultuur' noemden. Dit woord is een samenvoeging van permanent en agricultuur (= landbouw). Hieruit blijkt dat permacultuur zich aanvankelijk bezig hield met voedselvoorziening. Tegenwoordig is permacultuur echter veel breder. Er wordt nu ook aandacht besteed aan: waterhuishouding, huisvesting, werk, economie en sociale structuren. Over de hele wereld zijn pioniers bezig om voor deze kwesties met behulp van de permacultuur-aanpak oplossingen te bedenken. Zij maken hierbij gebruik van zowel moderne wetenschap en techniek als van traditionele kennis (van bijvoorbeeld inheemse volken).

Het mooie is dat iedereen aan permacultuur kan doen. Ook al woon je midden in de stad in een flat met een balkonnetje, dan nog kun je met de permacultuurprincipes aan de slag!


Aanbevolen links

www.permacultuurnederland.org

www.permacultuur.eu

permacultureprinciples.com (Engelstalig)

permacultuur.startpagina.nl


Aanbevolen boeken

Morrow, Rosemary, Earth users guide to permaculture. 2^nd edition, Pymble (NSW), 2006.

Waard, Fransje de, Tuinen van overvloed. 1^e druk, Utrecht, 1996.

Whitefield, Patrick, Permaculture in a Nutshell. 3^rd edition, East Meon (Hampshire), 2008.

Lifehacking

We kunnen soms zo gewend raken aan een bepaalde omslachtige gang van zaken, dat het niet in ons opkomt dat het misschien ook wel makkelijker kan. Toch kan het (bijna) altijd wel makkelijker en handiger. Een lifehacker is iemand die de moeite neemt om na te gaan of zaken inderdaad handiger aangepakt kunnen worden.

Het woord 'hacker' heeft een wat negatieve lading. Als men het heeft over 'hackers' dan bedoelt men meestal personen die inbreken in computersystemen om onheil aan te richten. De insteek van een lifehacker is daarentegen positief. Een lifehacker zoekt oplossingen voor alledaagse praktische problemen en is daarbij bereid die oplossingen met anderen te delen. In principe kan iedereen die zich afvraagt hoe dingen handiger aangepakt kunnen worden en daarbij onconventionele oplossingen niet schuwt een lifehacker genoemd worden.

Er zijn een tweetal websites over lifehacking die ik van harte kan aanbevelen:

http://lifehacking.nl (Nederlandstalig)

http://lifehacker.com (Engelstalig)

Ik ben van plan om op deze blog geregeld over lifehacks te schrijven.

Gladheid door winters weer

De laatste weken is het vaak glad door het winterse weer. Van de week was het zelfs zo dat ik er gewoon niet in slaagde om een bruggetje over te gaan. Deze was helemaal bedekt met ijs en daarbij vrij steil. Ik was afgestapt, omdat ik dacht dat het dan wel te doen was. Maar nee, ik kreeg geen grip. Gelukkig kreeg ik hulp van twee jongens van een jaar of 14 (hoogstwaarschijnlijk leerlingen van de nabijgelegen middelbare school). Ze adviseerden mij om vlak langs de balustrade van de brug te lopen, want daar was het ijs vrij ruw. Terwijl met de fiets aan mijn hand over het ruwe stukje liep, hielpen de jongens door de fiets te duwen. Op die manier kwam ik aan de andere kant zonder onderuit te gaan. Het was zeer sympathiek van ze om te helpen.

Overigens hoorde ik gisteren van iemand dat het bij gladheid een goed idee is om schuursponsjes onder je schoenen te binden. Nog niet geprobeerd, maar het lijkt me geen gek idee.

Natuurdagboek van Koos Dijksterhuis

Dagelijks schrijft Koos Dijksterhuis een natuurdagboek voor het dagblad Trouw. Hij schrijft hierin over de binnenlandse natuur. Het natuurdagboek is jaren geleden begonnen door Henk van Halm, een bijzonder deskundig amateurbioloog. Zo'n twee jaar geleden volgde Koos Dijksterhuis hem op. Dijksterhuis heeft inmiddels bewezen ook een behoorlijke kennis van zaken te hebben.

Het is erg leuk om het natuurdagboek te lezen, vaak lees ik dingen die ik nog niet eerder wist.

Ik ben graag in de natuur, ik maak graag flinke wandelingen in de duinen en in andere natuurgebieden. Soms kom ik er door drukte lange tijd niet toe. Dan heb ik voor mijn gevoel, door het lezen van het natuurdagboek, toch nog een beetje contact met de natuur.

Het natuurdagboek is te vinden op:

http://www.trouw.nl/groen/opinie/natuurdagboek/

De ideale baan

Om een leuke baan te vinden gaat het erom dat je werk vindt dat:
a) voldoende inkomen oplevert
b) voldoende prettig is

Het is de combinatie van deze twee zaken die het zo moeilijk maakt.

Werk dat voldoende geld in het laatje brengt, kan – zeker deze tijd – al lastig genoeg zijn, maar als je een goede opgeleiding hebt gehad, is het uiteindelijk nog wel te realiseren. Het is dan echter nog maar zeer de vraag of je je er lekker bij voelt.

Leuk werk is er op zich in overvloed. Er is genoeg uitdagend vrijwilligerswerk. Maar dat brengt weer geen brood op de plank.

Wie op zoek is naar de voor hem/haar ideale baan, moet twee vragen voor zichzelf beantwoorden:
a) wat is genoeg inkomen?
b) wanneer is werk 'voldoende prettig'?

Hoeveel inkomen je nodig hebt, is in te schatten: bepaal wat je aan vaste lasten kwijt bent, en aan welke dingen je verder nog geld wilt uitgeven (reizen, hobby's etc.).

Bepalen wanneer werk 'voldoende prettig' is, is stukken lastiger. Het hangt namelijk van een heleboel factoren af, zoals bijvoorbeeld:
• valt het werk binnen je interessegebied?
• doet het een beroep op je talenten en vaardigheden?
• hoe is de sfeer op de werkvloer?
• zijn de faciliteiten in orde, of moet je je de hele tijd maar behelpen?

En dit zijn nog maar een paar dingen.

In principe is het mogelijk om een lijst van wensen op te stellen*. Jouw ideale baan heb je als aan alle punten op je wensenlijst is voldaan. Helaas is de realiteit nooit ideaal. Er zullen altijd wel punten zijn waar niet aan kan worden voldaan. Hoe weet je of dat acceptabel is? Je zou je wensen kunnen rangschikken op volgorde van belangrijkheid. Als aan de belangrijkste wens niet wordt voldaan, dan is de baan mogelijk niet goed voor je.

Maar verder kun je het van te voren vaak niet inschatten. Of je wel of niet met een minpunt kunt leven, weet je eigenlijk pas als je het aan den lijve ondervindt.

In het boek Zen en de kunst van het computergebruik van Philip Toshio Sudo, las ik iets wat goed op het vraagstuk van de ideale baan aansluit. Sudo schrijft: "Op zoveel momenten in het leven aarzelen we, trachten we de verhouding tussen risico en beloning te berekenen om zo min mogelijk risico te lopen. Zen zegt: volg je intuïtie. Er zijn momenten dat berekeningen alleen maar verwarren. Het leven vereist gevoel voor dingen. Onderschat het belang van intuïtie niet."

Ik denk dat Sudo volkomen gelijk heeft. Het is goed om van te voren het nodige uitzoek- en denkwerk te doen, maar daar moet je niet in blijven hangen. Op een gegeven moment moet je de sprong gewoon wagen.


* In het boek Welke kleur heeft jou parachute? van Richard Bolles staat zeer grondig beschreven hoe je een dergelijke wensenlijst voor jezelf kunt vaststellen.

De geheime code

Momenteel lees ik een interessant boek. De titel is De geheime code en het is geschreven door Priya Hemenway. Het onderwerp van dit boek is de gulden snede. De gulden snede is een verhouding die vaak schijnt voor te komen in de natuur, zoals bijvoorbeeld in schelpen en zadenmotieven van planten. Ook kan de gulden snede teruggevonden worden in de piramiden, gotische kathedralen en kunstwerken uit de renaissance.

In het boek wordt uitgelegd wat de gulden snede nu precies is en er worden voorbeelden gegeven van de gulden snede in de natuur, architectuur en kunst. Verder staat o.a. op een boeiende wijze beschreven hoe de cijfers waarmee wij tegenwoordig rekenen in zwang zijn geraakt. Ook wordt de vroege ontwikkeling van de wiskunde bij de oude Grieken besproken, en daarbij in het bijzonder de leer van Pythagoras (bekend van de stelling van Pythagoras).

Bij het lezen van De geheime code kan men duidelijk merken dat de auteur een zeer gedegen onderzoek heeft verricht voor het schrijven van dit boek.

Kortom, dit boek is echt een aanrader!


ISBN nummer van het boek: 978-90-5764-993-6